20 grudnia 2019

Nielegalne składowiska śmieci i opinie biegłych

Coraz większa świadomość mieszkańców sprawia, że w polskich sądach toczy się coraz więcej postępowań dotyczących nielegalnych składowisk odpadów. Nierzadko kluczową rolę odgrywają w nich biegli sądowi z zakresu ochrony środowiska, ale nie tylko.

„Nielegalnie składowane odpady chemiczne”, „Odpady niebezpieczne składowane przy szkole", „Śmietnisko tuż obok budynków mieszkalnych”, „Kolejny pożar składowiska śmieci” - to tylko kilka przykładów alarmujących tytułów, które ostatnio pojawiły się w polskich mediach.

 

Podstawą pozwów dotyczących dzikich składowisk są najczęściej walka o zachowanie walorów przyrodniczych, likwidacja czynników degradujących środowisko oraz oczywiście negatywny wpływ takich miejsc na zdrowie ludzi.

 

Biegły z zakresu pożarnictwa też sprawdzi 

 

W wielu przypadkach sąd badający sprawę musi wspierać się opinią biegłych. Jakie specjalizacje reprezentują wówczas powołani do sprawy eksperci?

 

Zazwyczaj są to biegli sądowi w zakresie ochrony środowiska, ekolodzy, biolodzy, epidemiolodzy, chemicy czy toksykolodzy. W sprawach niejednokrotnie ważną rolę odgrywają też opinie naukowców z instytutów badawczych oraz laboratoriów, których zadaniem jest ocena składu zalegających śmieci i ich wpływu na naturę, ludzi i zwierzęta. Tacy specjaliści mogą mieć status biegłych ad hoc.

 

Należy jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach opinie wydają także biegli w zakresie pożarnictwa, którzy weryfikują, czy nielegalne składowisko stwarza zagrożenie pożarowe, a nawet wybuchu.  

 

Nawet 8 lat więzienia za zaśmiecanie  

 

Wiele zależy oczywiście od rodzaju składowanych nielegalnie śmieci. Aby to ustalić, często konieczne jest przeprowadzenie badań zanieczyszczeń pod kątem chemicznym. W tym celu pobierane są próbki, które poddawane są następnie wnikliwej analizie.

 

Powołany biegły sądowy ocenia nie tylko skład substancji, ale także stopień ryzyka, jakie wiąże się z jej zaleganiem i nieodpowiednim zabezpieczeniem. Wyliczany jest poziom zagrożenia dla zdrowia okolicznych mieszkańców oraz emisja toksycznych oparów do atmosfery. W przypadku szkodliwość dla ludzi, do postępowań niejednokrotnie powoływani są biegli sądowi medycy, którzy zgodnie ze swoją specjalizacją diagnozują objawy poszkodowanych i dokonują oceny uszczerbku na zdrowiu.

 

Przypomnijmy, o wysokości kary za organizowanie nielegalnych składowisk mówi art. 183. § 1. Kodeksu Karnego:

 

„Kto wbrew przepisom składuje, usuwa, przetwarza, zbiera, dokonuje odzysku, unieszkodliwia albo transportuje odpady lub substancje w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.

 

Z kolei jeśli ktoś „bez wymaganego zgłoszenia lub zezwolenia, albo wbrew jego warunkom przywozi z zagranicy lub wywozi za granicę odpady niebezpieczne, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.