21 grudnia 2018

Wyprzedaże i ich finał w sądzie

Chociaż przepisy polskiego prawa wyraźnie mówią o obowiązkach sklepów, a nad sprawiedliwością transakcji czuwa Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, to nadal przed sądami toczy się wiele spraw konsumenckich. W większości z nich udział biorą biegli sądowi, przede wszystkim rzeczoznawcy.

Świadome zakupy w Black Friday

Podczas zakupów na wyprzedażach konsumentowi przysługują wszelkie prawa, jakie wynikają z ustawy o ochronie konsumenta. Każdy klient ma więc prawo do:

• informacji o cenie sprzed promocji,
• zakupu w atrakcyjnej cenie,
• zakupu pełnowartościowego,
• zwrotu towaru bez podania przyczyny w ciągu 14 dni od zakupu,
• okresu gwarancji w ciągu 2 lat od zakupu oraz możliwości składania reklamacji w tym samym czasie.

Jeśli sklep stosuje inne praktyki, kupujący może ubiegać się swoich praw w sądzie. Do takich postępowań powoływani są biegli sądowi z zakresu rzeczoznawstwa czy też specjaliści do spraw reklamacji (odzieży, obuwia, produktów elektronicznych). Ich opinia ma dawać jednoznaczną odpowiedź w kwestii jakości towaru, jego rzeczywistej wartości, sposobu konserwacji, użytkowania, aspektów gwarancyjnych oraz reklamacyjnych.

Rozpatrywanie spraw konsumenckich

Większość spraw konsumenckich rozpatrywana jest w postępowaniach uproszczonych. Oznacza to, że sama procedura nie jest skomplikowana dla powoda, a ten może liczyć na szybszy finał sprawy.

Nierzadko sądy stosują w takich sytuacjach tryb nakazowy. Dotyczy to przede wszystkim spraw, w których wydanie sprawiedliwego werdyktu nie wymaga powoływania biegłego sądowego, ale wynika z samych przepisów polskiego prawa. Mowa tu m.in. o postępowaniach, które toczą się w sprawach nieuznania wniosku reklamacyjnego, rękojmi czy gwarancji, a także dotyczących niezgodności towaru z umową.

Postępowania w trybie uproszczonym nie mają za to zastosowania w sprawach dotyczących roszczeń co do wartości towaru – w takich udział zawsze bierze biegły sądowy rzeczoznawca, który określa różnicę pomiędzy ceną rynkową a ceną, jaką zapłacił konsument.

Nie wszystkie obniżki cen są... legalne

Na koniec ciekawostka. Czy wiesz, że kupując produkty w czasie wyprzedaży, możesz brać udział w łamaniu prawa? Okazuje się bowiem, że sezonowe obniżki cen wciąż mogą być przeprowadzane jedynie dwa razy w roku – z końcem zimy oraz lata. Stanowią tak przepisy polskiego prawa, ponieważ jest to „czyn niedozwolonej konkurencji” (ustawa z 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji). Zapis ten wydaje się być archaiczny, ale formalnie wciąż obowiązuje.  

Czyli teoretycznie, przedsiębiorców, którzy znacznie obniżyli ceny nie w trakcie sezonowych wyprzedaży, do sądu może pozwać konkurencja. W postępowaniu sądowym udział biorą wtedy najczęściej biegli sądowi z zakresu rzeczoznawstwa, którzy wykonują ekspertyzę dotyczącą ceny i jakości oferowanych produktów względem identycznych, które w swojej ofercie ma konkurencja. Handlowiec, który nielegalnie przeprowadził wyprzedaż, może otrzymać karą grzywny.