12 października 2018
Sądowe ustalenie ojcostwa krok po kroku - rola biegłego
Sądowe ustalenie ojcostwa coraz częściej trafia na wokandę. Do tego typu spraw dochodzi w przypadku, kiedy domniemany ojciec nie chce dobrowolnie uznać dziecka. A to z kolei jest konieczne, aby np. domagać się świadczenia alimentacyjnego, w celu identyfikacji zmarłych, w sprawach o nabycie spadku, czy też potwierdzenia lub wykreślenia z tablicy pokrewieństwa.
Sprawy o ustalenie ojcostwa prowadzi wydział rodzinny sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania strony, która taki pozew złożyła.
Kto może wnieść pozew o sądowe ustalenie ojcostwa?
Zgodnie z art. 84 i 85 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, pozew o sądowe ustalenie ojcostwa wnieść może:
- dziecko po ukończeniu pełnoletności,
- matka dziecka do czasu ukończenia przez nie pełnoletności,
- domniemany ojciec dziecka do czasu ukończenia przez nie pełnoletności,
- prokurator (wyłącznie on może wystąpić o sądowe ustalenie ojcostwa w przypadku śmierci pełnoletniego dziecka).
Główne dowody w sprawie
Badanie DNA - przeprowadzane jest w obecności powołanego biegłego sądowego z zakresu genetyki człowieka oraz genetyki sądowej i biochemii. Kontroluje on nie tylko prawidłowy przebieg badania (tzw. protokolarne pobranie materiału do badań), ale sporządza również ekspertyzę. Przyjmuje się, że badanie DNA daje 99,9 proc. skuteczności w kwestii potwierdzenia ojcostwa oraz 100 proc. skuteczności w kwestii jego wykluczenia.
Grupowe badania krwi - pobranie krwi następuje od wszystkich stron postępowania oraz dziecka. Jeśli nie ukończyło ono 13 lat, decyzję o wykonaniu badania podejmują opiekunowie prawni bądź sędzia. Badania krwi przebiegają w obecności biegłego sądowego, który sporządza później ekspertyzę z uwzględnieniem ich wyników.
Inne środki dowodowe
Dowodem w sprawie o uznanie ojcostwa są także przesłuchania stron postępowania oraz zeznania świadków. W zależności od charakteru sprawy, sędzia na wniosek własny bądź stron może powołać także biegłych, którzy wykonują stosowne ekspertyzy. Te dotyczyć mogą:
- badań antropologicznych (budowy czaszki, oczu, cech skóry, włosów, czy też cech jamy ustnej oraz wszystkich ukształtowań fizycznych, które mogą być dziedziczone),
- badań daktyloskopijnych (porównanie linii papilarnych),
- analiz materiałów dźwiękowych,
- analiz treści pisanych,
- zapisów utrwalających obraz,
- badań lekarskich, w tym w zakresie niepełnosprawności fizycznej domniemanego ojca lub jego ewentualnej bezpłodności.
Warto dodać, że tego rodzaju dowody mają charakter posiłkowy. Oznacza to, że nie mogą rozstrzygać w sprawie, ale dają mocne podstawy do właściwej oceny pozostałego materiału dowodowego.
