27 października 2017
Oszustwa karuzelowe - rola biegłego w sprawie
Wykorzystywanie luki podatkowej stało się niestety coraz bardziej powszechnym procederem. Na zerowej stawce VAT nasze państwo traci już nawet 65 mld złotych rocznie. W wyjaśnianiu tego typu spraw naturalnie angażowani są więc biegli sądowi. Jak wygląd ich praca?
Oszustwa karuzelowe wciąż pozostają trudne do wykrycia, ponieważ zwykle jest to proceder składający się z całego łańcucha rozmaitych powiązań. Sprawy jeszcze bardziej komplikuje fakt, że większość zamieszanych w to firm lub osób stanowią tzw. słupy. Dlatego sprawy sądowe potrafią ciągnąć się latami.
W tego typu procesach sąd praktycznie zawsze korzysta więc ze wsparcia biegłych będących ekspertami z dziedziny finansów i spraw gospodarczych. Ich opinia bywa niekiedy głównym dowodem w sprawie.
Jakie umiejętności musi mieć biegły?
Sądy często zlecają przygotowanie opinii biegłym m.in. z zakresu finansów, ekonomii, rachunkowości, księgowości, podatków, zarządzania itd. Do obowiązków takiego eksperta należą wówczas analizy:
- sytuacji finansowej firmy
- zawieranych umów
- poprawności ksiąg rachunkowych
- przepływu firmowych pieniędzy
- sposobu naliczania obciążeń
- prowadzenia sprawozdań finansowych
Do spraw dotyczących „prania brudnych pieniędzy”, powoływani są też oczywiście biegli z zakresu analizy kryminalnej. Przygotowują oni wówczas ekspertyzy na podstawie analizy organizacji przestępczej, powiązań zatrudnionych tam osób, sposobu legalizacji zysków itd. Biegli sądowi tej specjalizacji wyciągają wnioski m.in. na podstawie analiz bilingów rozmów telefonicznych, rachunków bankowych i transakcji finansowych.
Co ważne, biegły sądowy musi wykazać nie tylko umiejętności czysto techniczne, ale też szereg kompetencji pozwalających mu określić dane wnioski. Logiczne myślenie, doskonała pamięć i spostrzegawczość, to niezbędne cechy, aby móc zanalizować siatkę kontaktów, które mogą mieć kluczowe znaczenie dla sprawy.
Ciężko dojść po nitce do kłębka
Do jednej sprawy może być oczywiście powołanych kilku biegłych i często tak właśnie się dzieje. Przy oszustwach karuzelowych znaczenie mają więc nie tylko wymienieni już biegli z zakresu finansów, ale również laboranci, technicy, informatycy lub pracownicy naukowi.
Tak jak już wspomnieliśmy, z racji stopnia skomplikowania część spraw nigdy nie zostaje jednak do końca rozwiązanych. O ile biegły sądowy jest w stanie dostarczyć sądowi cennych informacji pomocnych w późniejszym namierzeniu „żołnierzy”, to posadzenie na ławie oskarżonych głównych organizatorów procederu bywa niekiedy niemożliwe.
